Thứ Sáu, 12 tháng 4, 2024

Nhà thờ họ Nguyễn Duy - Xuân Lâm, công trình văn hóa tâm linh


 Toàn cảnh xây dựng nhà thờ họ Nguyễn Duy tại thôn 6, xã Xuân Lâm, huyện Nam Đàn, tình Nghệ An. Năm Quý Mão, 2023.

Vài nét về dòng họ Nguyễn Duy - Xuân Lâm

Dòng họ Nguyễn Duy hiện nay ở xã Xuân Lâm, huyện Nam Đàn, tỉnh Nghệ An là con cháu mấy mươi đời của Định Quốc Công Nguyễn Bặc – người được coi là tiền thủy tổ họ Nguyễn ở Việt Nam - là bậc khai quốc công thần nhà Đinh, có công lớn giúp Đinh Tiên Hoàng dẹp loạn 12 sứ quân, thu giang sơn về một mối; là con cháu của Anh hùng dân tộc, Danh nhân văn hóa thế giới Nguyễn Trãi.

Theo bài vị văn tế truyền lại thường đọc dịp lễ tế Tổ Rằm tháng Ba hằng năm, cùng với các tài liệu sưu tầm được thì Tổ chi đại tôn Nguyễn Duy ở thôn Kim Chung, xã Xuân La, tổng Lâm Thịnh (nay thuộc thôn 1, xã Xuân Lâm) huyện Nam Đàn, tỉnh Nghệ An là Nguyễn Duy Công, đời thứ 22 dòng họ Nguyễn Bặc.

Đức Thủy tổ Nguyễn Duy Công sinh ngày 20/6 năm 1749. Ngài là con trai thứ ba của Cụ Nguyễn Duy Năng - hậu duệ đời thứ bảy của Đô uý Hàn Lâm Tri Chế Cáo, Tiến sĩ Nguyễn Bá Ký – chắt của Tri phủ Hưng Nguyên Nguyễn Duy Nhân.

Vào khoảng nửa đầu thế kỉ 18, Cụ Nguyễn Duy Năng rời quê hương di cư lên vùng Hoa Ổ (Bàu Ó, Thanh Lương, Thanh Chương), chiêu dân lập ấp, xây dựng quê hương mới. Cụ được bổ làm tri phủ Anh Sơn, sinh được 3 người con: Nguyễn Duy Trinh, Nguyễn Duy Thạch và Nguyễn Duy Công tức Nguyễn Mạnh Công.

Đức Thủy tổ Nguyễn Mạnh Công thừa hưởng truyền thống khoa bảng của gia đình, dòng họ. Ngài thi đỗ Hương cống (cử nhân), được bổ làm Tri phủ Kỳ Hoa.

Khoảng cuối thế kỉ 18, Ngài đến khai cơ lập nghiệp ở thôn Kim Chung, tổng Xuân La (nay là thôn 1, xã Xuân Lâm, huyện Nam Đàn, tỉnh Nghệ An), cách quê mới Thanh Lương chừng 20 km. Từ đó khai lập nên dòng họ Nguyễn Duy trên vùng đất Xuân Lâm giàu truyền thống lịch sử, văn hóa.

Về lịch sử xây dựng nhà thờ họ

Nhà thờ họ Nguyễn Duy ở Xuân Lâm đã trải qua nhiều lần trùng tu, xây dựng.

Năm Kỷ Mão (1999), nhà thờ được xây dựng trên nền đất rộng ba mươi bảy mét vuông do gia đình ông Nguyễn Duy Châu ở xóm 1 Xuân Lâm hiến tặng.

Tuy nhiên, do thế đất chật nên quy mô nhà thờ chưa theo kịp sự phát triển của dòng họ. Trải qua năm tháng sử dụng, trước sự bào mòn của thời gian và sự khắc nghiệt của thời tiết, nhà thờ họ đã có biểu hiện xuống cấp.

Vì thế, mong ước có một ngôi nhà thờ khang trang, đẹp đẽ để con cháu thờ tự tổ tiên lâu dài là tâm nguyện đau đáu của bà con dòng tộc suốt nhiều năm qua.

Thể theo nguyện vọng chính đáng đó của mọi người, ngày 10/3 năm Nhâm Dần (22/4/2022), Hội đồng gia tộc họp, thống nhất ra nghị quyết xây dựng nhà thờ họ và kêu gọi con cháu hướng về cội nguồn, đóng góp tinh thần và vật chất, để việc xây dựng nhà thờ sớm được triển khai và hoàn thành như dự kiến.

Nhà thờ mới tọa lạc trên lô đất có diện tích hơn ba trăm mét vuông tại xóm 6, Xuân Lâm. Đây là lô đất gia đình cụ Trưởng tộc Nguyễn Duy Cát sang nhượng cho dòng họ. Thế đất đẹp, diện tích đất tương đối rộng rãi, đáp ứng được yêu cầu xây dựng nhà thờ họ khang trang, bề thế.

Nhờ sự đồng lòng chung sức của mọi người để hôm nay, chúng ta có được ngôi nhà thờ họ khang trang bề thế, làm ấm lòng tiên tổ, mát dạ con cháu nội ngoại: “Vạn đại càn khôn hưng kiến tạo; Cửu thiên nhật nguyệt đức lưu quang”.

Nguyễn Duy Xuân

Không có nhận xét nào: