Mùa Xuân Tân Sửu này, mùa Xuân đầu tiên, cái Tết đầu tiên vắng Mẹ. Con không còn được gọi điện qua Zalo để mừng tuổi Mẹ, để được nghe giọng nói của Mẹ, được ngắm nụ cười nở trên môi như một món quà Tết Người dành tặng con cháu.
Tết Tân Sửu 2021. Tết đầu tiên con vắng Mẹ. Tâm trạng hụt hẫng, bâng khuâng.
Nhớ thời con trẻ, mỗi lần Tết đến lại được Mẹ may cho quần áo mới. Áo lụa do chính tay Người chăn tằm, dệt vải, nhuộm nâu. Áo mới thơm thơm hương lụa tơ tằm, quyện mùi dâu bãi sông, sợi vải thô mà ấm, ấm như lòng Mẹ ấp ủ con mỗi bận đông về.
Rồi Mẹ nấu những món ăn ngày Tết rất riêng của quê mình, đến bây giờ vẫn còn nguyên mùi vị trong tâm khảm con. Rau cải bẹ mướt xanh xào miến dong thơm nồng mùi lá tỏi. Canh gà nấu miến với nấm meo, thịt gà băm xương vo viên, nước nghệ vàng sóng sánh. Cá chép, cá rầm ao nhà kho nghệ, vị thơm ngon thấm tận chân răng. Thịt lợn nấu đông, nước mỡ sền sệt. Rồi dưa cải, hành tím muối. Rồi món mọc dày công chế biến, thịt thì ít mà gia vị thì nhiều nhưng ăn vào đọng mãi tâm can.
Mẹ là người nội trợ đảm đang, khéo léo. Những món ăn ngày thường cũng như ngày Tết đều do Mẹ làm ra, chúng con một bầy sáu bảy đứa chỉ giỏi ăn, giỏi nếm. Nhưng với Mẹ, đó là hạnh phúc, đó là tình yêu.
Chẳng hay Mẹ có ưu ái gì không mà có lần con nhớ mãi, Mẹ để giành cho con cả cái đùi gà vàng hươm, thơm nức mũi. Ấy là hồi con còn học cấp 1, hình như là lớp 3 hay lớp 4 gì đó con nhớ không rõ lắm. Con đi dự một kỳ thi học sinh giỏi cấp huyện tổ chức tại xã Hồng Long cách nhà bốn năm cây số, nơi gần đền Nhạn Tháp, ngôi đền cổ có từ thời Lý.
Chiều hôm đó, kết thúc kỳ thi, mình con đi bộ dọc kênh thủy lợi 1 về nhà. Kể ra như thế cũng đã là to gan đối với một cậu bé 10 tuổi lần đầu tiên xa nhà, tự lập mọi sinh hoạt trong mấy ngày thi thố, không như bây giờ, các cô cậu học lớp 12 rồi mà mỗi khi đi thi, bố mẹ và cả nhà phải tiền hô hậu ủng.
Về đến nhà, cất sách vở, túi quần áo xong, Mẹ dắt con ra sau nhà, nơi có những luống cải, su hào đang lên xanh đợi Tết. Mẹ dúi vào tay con một cái đùi gà kho nghệ to tướng, bảo con ăn đi, để giành cho con đấy. Con cầm cái đùi gà trong tay mà lòng rưng rưng. Nhà đông em, sao Mẹ chỉ dành cho con?
Rồi những lúc con trái gió trở trời, bàn tay Mẹ như như có phép tiên, làm dịu bớt cái nóng đang hầm hập trên trán, làm lặng đi cơn đau bụng vốn rất phổ biến đối với trẻ nhỏ ở nông thôn thời bấy giờ. Cái món trứng gà lá mơ bác bằng lá chuối – bài thuốc dân gian trị các chứng đau bụng, đường ruột – làm mê hoặc lòng con, để bây giờ, mỗi khi nhớ đến lại thấy thèm. Chẳng biết nó có tác dụng y học ra làm sao, nhưng chỉ cần được ăn món trứng gà lá mơ ấy của Mẹ là mọi cơn đau bụng, tiêu chảy đều biến mất.
Thời khốn khó, thịt thà là thứ cực hiếm, nhất là thịt heo, thịt bò – những gia súc độc quyền của hợp tác xã dù là của dân nuôi. Thỉnh thoảng, hợp tác mổ bò, mổ heo, thường là vào dịp lễ Quốc khánh, Tết Nguyên đán. Con thích lắm món canh thịt bò nấu với cà chua cho thêm ít lá hẹ.
Rồi mùa hè đến, Mẹ lại nấu canh cà, canh rau muống với hến. Hến sông Lam ngon, ngọt nổi tiếng trong vùng. Buổi sáng, mặt trời mới lên được nửa đoạn sào, Mẹ đã đi chợ Liệu về, bên hông nách một rổ đầy, trong đó thế nào cũng có bó chè xanh, đùm hến kèm chai nước luộc và không quên chút quà quê cho mấy anh em, khi thì khúc mía, khi thì con tò he hay mấy cái kẹo văn hoặc vài khoanh khoai chạc. Những đứa con của Mẹ không giấu được niềm vui sau buổi mong ngóng trước cửa đợi Mẹ về chợ.
Với con, Mẹ còn là cô giáo của những bài học đầu tiên trong đời là ca dao, tục ngữ, là chuyện cổ tích, là thơ ca. Cha con là cán bộ xã nên thường hay mang báo Nhân dân, Quân đội nhân dân sau mỗi ngày làm việc trở về nhà. Mỗi lần có báo mới, Mẹ lại đọc cho con nghe. Con nhớ năm 1967, kỷ niệm 77 năm ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh, báo Nhân dân đăng loạt tác phẩm thơ ca của Bác. Con thuộc các bài thơ “Hòn đá to”, “Con cáo và tổ ong” của Người nhờ giọng đọc ấm êm của Mẹ ngày ấy.
Năm tháng trôi qua. Những đứa con của Mẹ lớn dần lên, phổng phao, tồng ngồng. Rồi đến tuổi trưởng thành, mỗi đứa một phương trời. Con là anh cả nhưng lại đi xa nhất, tít tận chân trời nơi Tây Nguyên xa xôi. Còn Mẹ,… sức khỏe mòn mỏi dần theo năm tháng. Bao nhiêu tươi trẻ của tuổi thanh xuân, của thì con gái, Mẹ dành hết, san hết cho bảy đứa con. Thế mà mỗi lần về với Mẹ, dù đã ở tuổi trung niên, vẫn không muốn làm người lớn để được nũng Mẹ. Bên Người, con luôn cảm thấy mình trẻ con như ngày nào.
Giờ nghĩ lại, thấy con sao ích kỷ quá. Mùa hè năm 2006, trong một chuyến đi dài bằng tàu hỏa từ Sài Gòn về quê cùng cậu con thứ đang học đại học kiến trúc năm thứ hai, bỗng dưng cái lưng con trệp xuống, không đứng dậy nổi. Có lẽ sau mấy chục tiếng đồng hồ nằm giường tầng trên tàu chật hẹp, không quay trở được nên cái cột sống trở chứng. Tối hôm ấy, Mẹ trải chiếu trên sàn nhà, bảo con nằm xuống để Mẹ lấy dầu xoa bóp cho. Lúc đó, lòng con lâng lâng, như được sống lại một thời mà mỗi khi nhức đầu sổ mũi lại được Mẹ nâng niu, chiều chuộng. Ôi, năm mươi tuổi, đầu hai thứ tóc rồi mà chẳng chịu lớn.
Thế mà, mấy đận Mẹ ốm, con chỉ về thăm như chuồn chuồn thắp nước. Cũng còn chút an ủi bởi đôi ba lần được mát xa, đấm lưng, bóp chân cho Mẹ. Nhưng chao ôi, nào có bõ bèn gì so với công ơn trời biển mà cả cuộc đời Mẹ dành cho chúng con.
Khi còn Mẹ, con chưa cảm nhận hết điều thiêng liêng trong tình mẫu tử. Giờ Mẹ đi xa rồi, mới thấy, dẫu hối hận bao nhiêu cũng không thể, không thể nữa. Tất cả chỉ còn trong ký ức, trong nỗi nhớ niềm thương. Đó là cách để chúng con luôn cảm nhận được Mẹ đang ở bên mình, quanh quẩn đâu đây dõi từng bước đi trong cuộc sống của đàn con cháu.
Mùa Xuân Tân Sửu này, mùa Xuân đầu tiên, cái Tết đầu tiên vắng Mẹ. Con không còn được gọi điện qua Zalo để mừng tuổi Mẹ, để được nghe giọng nói của Mẹ, được ngắm nụ cười nở trên môi như một món quà Tết Người dành tặng con cháu.
Mồng 2 Tết Tân Sửu, 2021
Nguyễn Duy Xuân
Đăng trang Hội nhà văn TP. Hồ Chí Minh: https://vanchuongphuongnam.vn/tet-nay-con-vang-me-tan-van-cua-nguyen-duy-xuan.html
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét